Narzędzie SACS


Jednym z ważniejszych elementów pielęgnacji stomii jest  ocena stanu skóry wokół stomii.

Przy właściwej pielęgnacji skóra oklejana przez przylepiec bądź płytkę stomijną  barwą nie powinna się różnić od pozostałej powierzchni brzucha. Ocena skóry w przypadku normy nie stanowi żadnego problemu. Polega jedynie na stwierdzeniu stanu prawidłowości.

W przypadku powikłań skórnych takich jak zaczerwienienie, nadżerki, owrzodzenia,  zmiany przerostowe  czy martwica ocena jest dużo trudniejsza. Powinna ona dotyczyć typu zmiany czyli poziomu głębokości uszkodzenia oraz położenia zmiany względem stomii.

Włoskie pielęgniarki stomijne, wobec braku uniwersalnego systemu oceny problemów skórnych ,  wraz z chirurgami  opracowały narzędzie pozwalające  na wprowadzenie ustandaryzowanej terminologii służącej ocenie i klasyfikacji zmian skórnych wokół stomii. Narzędzie to nosi nazwę SACS od Studio Alterazioni Cutanee Stomali / w polskim tłumaczeniu Badanie Zmian Skórnych Wokół Stomii/.

Stworzenie uniwersalnego systemu pozwala na obiektywną ocenę zmian skórnych wokół stomii, pozwala na stworzenie  spójnych definicji ułatwiających  personelowi medycznemu na posługiwanie się „wspólnym  językiem”.

Istotą narzędzia SACS jest jego prostota w stosowaniu.

W pierwszej kolejności należy ocenić zmianę skórną, którą oznaczamy literą L. Istnieje 5 kategorii zmian.

L1 – zaczerwienienie skóry wokół stomii, zachowana ciągłość naskórka
L2 – nadżerka, otwarta zmiana niesięgająca do tkanki podskórnej, powierzchnia zmiany sącząca
L3 – owrzodzenie, ubytek skóry pełnej grubości, z wysiękiem
L4 – owrzodzenie z obecnością martwej tkanki
LX – zmiany rozrostowe, granulacje, ziarniaki, nowotwory
W drugiej kolejności należy ocenić topografię czyli położenie zmiany względem śluzówki stomii. Oznaczamy ją literą T w pięciostopniowej skali. Topografia wskazuje kwadranty okołostomijne , na których znajduje się zmiana. Przy wyznaczaniu kwadrantów stosujemy orientację wg tarczy zegara.
TI,TII,TIII,TIV- odpowiednio kwadrant lewy górny, lewy dolny, prawy dolny, prawy górny.

TV- zmiana dotyczy wszystkich kwadrantów.

W pierwszej kolejności klasyfikacja powinna dotyczyć najpoważniejszej zmiany skórnej wokół stomii. Dodatkowe pomniejsze zmiany mogą być również klasyfikowane.

 

Przykłady klasyfikacji SACS:

Współpraca